Gisteren kreeg ik bezoek van een inbreker. Tegen de verwachtingen in, was het een keurige meneer die aanbelde bij de voordeur. Hij legde mij op een beschaafde manier uit dat ik drie keuzen had. Ik kon iets waardevols uit mijn huis laten meenemen. Ik kon er ook voor kiezen om iedere week een klein bedragje over te maken op zijn bankrekening. Hij zou het mij laten weten als dit niet meer nodig was. Of ik kon een bewijs overleggen dat ik in het laatste halfjaar al eens bezoek had gehad van een gewone inbreker. In alle gevallen zou ik een prachtig certificaat krijgen, geprint of digitaal, dat mij recht gaf op bescherming tegen ouderwetse inbrekers èn toegang tot allerlei gezellige bijeenkomsten met andere klanten van zijn organisatie. Omdat hij ook afspraken had gemaakt met uitgaanscentra, waren die locaties helaas niet meer beschikbaar voor normale bijeenkomsten.

Ik protesteerde nog een beetje, want het bleef volgens mij diefstal en ik kon zelf ook wel maatregelen nemen om mijn spullen te beschermen tegen ouderwetse inbrekers. Maar hij voerde aan dat ik er ook iets voor terugkreeg, namelijk die gezellige bijeenkomsten, die anders niet mogelijk waren. Bovendien zouden mijn buren er last van kunnen krijgen als de ouderwetse inbrekers weer voet aan de grond kregen. Ik mocht ook beslist niet spreken van “een inbraak”, want ik had andere keuzen gekregen. Wat ik ook koos, het was altijd vrijwillig. Dat viel niet te ontkennen.

Zeker toen ik hoorde dat iedereen meedeed, begreep ik mijn verantwoordelijkheid. Ik wilde ook graag kunnen gaan en staan waar ik wilde. Om er maar in één keer vanaf te zijn, besloot ik mijn vrieskist te laten meenemen. Ik moest daarvoor wel een afspraak maken, maar ik was gelukkig snel aan de beurt. Het deed geen pijn aan het huis, want er hoefden geen deuren of ramen te worden geforceerd. En nu kan ik met trots mijn certificaat laten zien, niet alleen in de horeca, maar ook aan al mijn vrienden. Ik wil nooit meer terug naar het oude systeem en ik noem iedereen die het nieuwe systeem weigert, achterlijk.

Voor degenen die niet vertrouwd zijn met gelijkenissen: ze zijn nooit volledig vergelijkbaar met de werkelijkheid, maar dienen om één centraal punt duidelijk te maken. In dit geval laat het zien hoe je iemand iets kunt afnemen door hem meerdere keuzen te bieden. Dat is veel slimmer dan het gewoon afnemen.

En nu de feiten

Op 30 augustus 2021 meldden diverse kranten dat demissionair minister van Volksgezondheid Hugo de Jonge een vaccinatieplicht expliciet had uitgesloten. Niet alleen zou het volgens de wet niet zijn toegestaan, maar “we gaan de wet ook niet veranderen om dat wel toe te staan”. Aanleiding was een bericht in het FD van 29 augustus dat leasemaatschappij Leaseplan als eerste Nederlandse bedrijf een vaccinatieplicht had ingesteld. De Jonge sloot dus niet alleen een vaccinatieplicht vanuit de overheid uit, maar ook een vaccinatieplicht vanuit het bedrijfsleven.

Over dit specifieke geval wilde hij echter geen oordeel geven, mogelijk omdat het geen keiharde plicht was. Leaseplan had namelijk aangegeven niet te zullen controleren, maar alleen te “verwachten” dat mensen die naar kantoor kwamen, gevaccineerd waren. En nu begint het woordspel. Want was hier nu sprake van drang, dwang, of indirecte vaccinatieplicht? Het gaat dan vooral om de juridische en medische definities van deze begrippen.

  1. Volgens de GGZ standaarden gaat het bij dwang om het ontnemen van keuzen, dus van een deel van iemands vrijheid. Iemand wordt bijvoorbeeld tegen zijn of haar wil opgenomen in een psychiatrisch ziekenhuis. Als mogelijke redenen worden genoemd: agressie jegens derden, suïcidaliteit of ernstige verwaarlozing. Merk op dat er bij dwang dus een keuze vervalt. In het voorbeeld kan men niet meer kiezen om buiten de psychiatrische kliniek te verblijven.
  2. Bij drang spreken de GGZ standaarden zichzelf tegen. Eerst wordt gesteld dat de patiënt keuzevrijheid behoudt, maar dat sommige keuzeopties aantrekkelijk of juist onaantrekkelijk worden gemaakt, of aan bepaalde voorwaarden worden verbonden. Vervolgens stelt de GGZ echter dat bij drang iemands vrijheid wel degelijk wordt beperkt, maar dat er nog ruimte wordt gelaten en dat er niet (per se!) inbreuk wordt gemaakt op de relatie met de hulpverlener.

N.B. We zien dus dat dwang en drang heel dicht bij elkaar liggen. Wanneer er sprake is van voorwaarden die aan een keuze worden gesteld, kan zelfs wiskundig worden aangetoond dat er sprake is van dwang. Stel dat je normaal gesproken vrij bent om te kiezen tussen A en B. Wanneer er een voorwaarde verbonden wordt aan B, dan ontstaat er een nieuwe optie, namelijk B onder voorwaarden. Laten we dit C noemen. Er zijn nu drie opties, A, B en C, maar voor B kan niet meer worden gekozen. C is bovendien beperkter dan B, dus is er vrijheid ontnomen.

  1. Bij een (wettelijke) plicht is eigenlijk ook sprake van dwang, omdat er meestal sancties verbonden zijn aan het niet nakomen van een plicht. Je kunt een plicht verzaken, maar dan volgt een sanctie. Ook in dit geval is er dus een keuzemogelijkheid bij gekomen, maar is de vrije keuze waarvan deze is afgeleid, geen optie meer. We moeten echter bedenken dat iedere plicht juridisch het gevolg is van een contract, waarbij meestal ook een recht ontstaat. Een contract wordt vrijwillig aangegaan en is eigenlijk gewoon een ruil of men neemt vrijwillig een verplichting op zich. Dit geldt zelfs voor het zogenaamde sociale contract. Daarbij spreekt (een meerderheid van) de bevolking iets af met de overheid.

In het geval van Leaseplan was niet alleen sprake van drang (het aantrekkelijk of onaantrekkelijk maken van bepaalde keuzen) maar ook van dwang omdat een voorwaarde werd verbonden aan het naar kantoor komen. Weliswaar zou er niet worden gecontroleerd, maar als niet-gevaccineerde zou men vroeg of laat door de mand vallen en de sociale gevolgen daarvan zou je bijna kunnen zien als een sanctie. Hoewel de wetten inzake medische vertrouwelijkheid en lichamelijke integriteit formeel niet werden overtreden, betekende het gedwongen thuis werken wel een vorm van discriminatie en beoogde deze dwang om uiteindelijk wel inbreuk te maken op de lichamelijke integriteit en het zelfbeschikkingsrecht.

De vakbonden zagen in dat dergelijke ingrepen de grenzen opzoeken van wat wettelijk mogelijk is en sociaal wenselijk is. Daarnaast waren zulke ingrepen niet proportioneel gelet op de geringe en niet aangetoonde productiviteits- en gezondheidswinst die ermee te behalen was en waren de lange termijngevolgen van de vaccinatie nog onbekend. Deze zouden ook negatief kunnen zijn en daarmee ging het bedrijf op de stoel van de medicus en die van de medewerker zitten.

Slinkse middelen

In hoeverre is wat de werkgever je opdraagt, nu ook een wettelijke plicht? Eigenlijk is dat hier (nog) niet aan de orde, omdat je als werknemer altijd (nog) de keuze hebt om thuis te werken. Vaccineren is in die zin geen rechtstreekse plicht vanuit de werkgever. Je zou wel kunnen zeggen dat jou een recht om op kantoor te mogen werken is ontnomen, maar dat recht heb je waarschijnlijk nooit ontvangen. Het gebruik van dwang is dus voor de werkgever redelijk veilig, zodra er genoeg draagvlak voor is. Voor het individu levert dit toch een gevaarlijke situatie op. Grondrechten, zoals het recht op sociaal contact, die moeilijk kwantificeerbaar zijn, kunnen immers worden geschonden. Zo kan draagvlak (de mening of het gevoel van een meerderheid) de vrijheid van een minderheid aantasten.

Ad Nuis heeft er in een column op Weltschmerz, getiteld “Petrus en de QR-code”, op gewezen dat het kabinet eenzelfde soort dwang uitoefent, niet door vaccinatie rechtstreeks te verplichten, maar door allerlei partijen het vuile werk te laten doen of niet in te grijpen. Ik zou daar nog aan willen toevoegen: door plichten te suggereren die er niet zijn. Zo werd de QR-code namelijk al ingevoerd voordat de Eerste Kamer zich hierover had uitgesproken. Ook hier wordt een groep van ongevaccineerden dankzij een bepaald draagvlak van volgzame burgers, uitgesloten van delen van de samenleving, daar waar anders zoveel aandacht is voor inclusiviteit. Een groot “voordeel” is dat een wettelijke toetsing achterwege kan blijven. Hierbij wordt tevens gebruik gemaakt van de ongelukkige omstandigheid dat in Nederland nooit toetsing aan de grondwet plaatsvindt. Dit is zelfs bij diezelfde grondwet verboden.

Hypocriete afwijzing

Nu is het wel interessant om ook te kijken wat De Jonge gezegd heeft over dwang. We hebben al gezien dat dwang een methode is om gedrag te beïnvloeden c.q. te veranderen, waarbij keuzes worden ontnomen of (wat hetzelfde is) voorwaarden worden gesteld. Je bereikt er dus bijna hetzelfde mee als een directe of indirecte plicht. Ook bij een plicht kun je weigeren, maar ook dan zijn er onaangename gevolgen (die er bij een lichte aandrang niet zijn). In het genoemde FD-artikel stelt advocaat Pascal Besselink (DAS) drang en dwang dan ook terecht gelijk aan een indirecte verplichting. “Een werknemer verplichten zich te laten vaccineren is verboden in Nederland. Ook als dat indirect gebeurt. Dwang en drang mogen gewoon niet”.

Aan een plicht worden nog hogere eisen gesteld. Er is De Jonge dan ook veel aan gelegen om te doen of hij ook tegen een indirecte vaccinatieverplichting is. Zo heeft hij volgens het RD meermaals beklemtoond dat hij tegen een vaccinatieplicht is; direct of indirect. Dat zou zijn vanwege de integriteit van het menselijk lichaam, die grondwettelijk is vastgelegd. “Ik vind het moeilijk om daaraan te tornen. En dat wil ik ook niet”, zo liet hij de interviewer weten.

QR-truc omzeilt de grondwet

Heel slim voert De Jonge vervolgens de QR-code aan als bewijs dat de grondwet juist wordt gerespecteerd. Het toegangsbewijs zou geen vaccinatieplicht inhouden omdat immers ook gekozen kan worden voor een test of een genezing. Precies dezelfde redenering werd later door de rechter in een kort geding tegen de maatregel gevolgd. Degene die de code checkt kan ook niet zien op welke van deze drie gronden iemand toegang heeft. Hiermee maken De Jonge en de rechter toch enkele grote fouten. In de eerste plaats vormen de andere twee opties ook een (zelfde) plicht, namelijk om op de een of andere manier te bewijzen dat je gezond bent. Deze plicht is nergens op gebaseerd. Het is alsof een verdachte in de rechtbank moet aantonen dat hij een moord niet heeft gepleegd.

Niet voor niets is het in de rechtspraak een fundamenteel mensenrecht dat iedereen “voor onschuldig wordt gehouden, totdat zijn schuld krachtens de wet in een openbare rechtszitting bewezen wordt”, waarbij ook nog eens alle waarborgen moeten zijn toegekend die nodig zijn voor zijn verdediging. Maar in dit geval moet de burger zich onderwerpen aan een illegale “plicht” om zijn gezondheid aan te tonen, dat wil zeggen dat hij geen gevaar vormt voor de volksgezondheid.

Daarbij moet hij ook nog eens verplicht gebruik maken van PCR-test die daarvoor volgens de uitvinder niet bedoeld is en die, vooral bij een lage prevalentie van de ziekte, veel vals-positieve uitslagen kent. Dit terwijl er ook een klinisch onderzoek gedaan zou kunnen worden, wat tot een echte diagnose zou leiden. Goede waarborgen voor zijn verdediging zijn dus niet aanwezig. Datzelfde geldt voor het aantonen van genezing. Vaak wordt een dergelijke verklaring niet afgegeven, of de geldigheidsduur van zo’n verklaring komt niet overeen met de daadwerkelijk te verwachten immuniteit. Die immuniteit duurt namelijk veel langer dan de aanwezigheid van antilichamen.

Misbruik van technologie

Strikt genomen is er dus geen sprake van een vaccinatieplicht, maar de alternatieven zijn dermate omslachtig en net zo onrechtmatig, dat er wel sprake is van een indirecte vaccinatieplicht oftewel onrechtmatige dwang. Het is alsof een inbreker je huis binnenkomt en zegt: dit is geen inbraak, want je kunt er ook voor kiezen om mij op een andere manier te verrijken, bijvoorbeeld door geld over te maken of mij een vakantiereis aan te bieden. Omdat je drie keuzes hebt, is dit geen inbraak. Je kunt ook niet zeggen dat ik je gedwongen heb mij geld te geven of mij een vakantiereis aan te bieden, want je had altijd een keuze.

Dit is wat de overheid doet: je onrechtmatig tot iets dwingen door je twee andere onrechtmatige mogelijkheden te geven. En de voorwaarden aan de toegang kunnen altijd worden uitgebreid met nog meer onrechtmatige dwang-maatregelen. Het is echt een vondst waar tien jaar of langer over is nagedacht en die alleen mogelijk is geworden dankzij nieuwe technologie. Vraag je maar eens af hoe deze onderdrukking gerealiseerd had kunnen worden zonder een mobiel en een QR-code. Onmogelijk! De AVG was binnen de kortste keren overtreden en de bureaucratie was nog meer de pan uitgerezen, wat de invoering zou hebben tegengehouden. Helaas bestaan dergelijke remmen niet meer.

Ook het gemakkelijk en gratis beschikbaar zijn van de scan-app leidt tot excessen. Wat beschikbaar is, wordt vroeg of laat ook gebruikt waar het niet voor bedoeld is of zou moeten zijn. Maar misschien is ook dit juist wel de bedoeling. Zo kwam de gemeente Utrecht op het onzalige idee om de intocht van Sinterklaas (op een plein in de buitenlucht) dit jaar alleen open te stellen voor mensen met een QR code. Op deze manier zouden zowel gevaccineerden als ongevaccineerden aanwezig kunnen zijn. Dat is natuurlijk een drogreden, want ook zonder QR-check kunnen beide groepen aanwezig zijn. Dit ging puur om het uitsluiten van niet-gevaccineerden die ook een test niet zien zitten. De rijksoverheid kan zeggen dat dit een beslissing van de gemeente is en de gemeente kan zich verschuilen achter de technologie die de overheid ter beschikking heeft gesteld.

Niet alles wat technisch mogelijk is, is goed. Technologie is steeds meer iets waar men zich achter kan verschuilen. We zien dat ook in de vorm van allerlei algoritmes waar we geen invloed meer op hebben. Er is een doos van Pandora geopend met sexy tools die een mate van wetenschappelijk onderzoek suggereren die in werkelijkheid helemaal niet heeft plaatsgevonden. Denk bijvoorbeeld aan ontbrekende onderbouwingen bij de maatregelen en aan het selectieve gebruik van statistieken, zoals aangetoond door o.a. Maurice de Hond. Veel mensen zijn geneigd om af te gaan op het gemak van een hulpmiddel in plaats van de rechtmatigheid. Dus: voeg aan de QR-code een polsbandje toe, en de maatregel wordt weer een stuk aantrekkelijker. De overheid weet dit en maakt er dankbaar gebruik van. Ze zijn vindingrijk als dat maar leidt tot meer acceptatie. Als die er is dan kunnen de vrijheden verder worden beperkt en kan het testen bijvoorbeeld vervallen (2G). Dit is waarschijnlijk ook waarom verschillende landen in verschillende fasen van de uitrol van dezelfde agenda verkeren.

Wel of geen discriminatie

Ik noemde eerder in dit artikel reeds dat er bij al deze maatregelen sprake is van discriminatie. Er is bedrijven en overheden veel aan gelegen om ook dit te ontzenuwen. Hier zijn verschillende strategieën voor. De eerste is meestal dat men niet moet zeuren omdat er mensenlevens worden gered door de QR-code. Als blijkt dat hiervoor de onderbouwing ontbreekt, dan moet je dat maar gewoon aannemen en blij zijn met de alternatieven die je nog hebt.

Je mag het vooral niet vergelijken met de behandeling van minderheden tijdens de tweede wereldoorlog. De beschuldiging van antisemitisme is een probaat middel, ondanks dat bijna alle critici niet verwijzen naar de Holocaust, maar naar de periode die daaraan voorafging, dus naar de kleine stapjes die kunnen leiden tot iets verschrikkelijks. Zonder dat mechanisme te bespreken is het voorkomen van nieuwe rampen ook überhaupt niet mogelijk. Het volgende argument is dan dat we sociaal moeten zijn en een klein offer moeten brengen voor de volksgezondheid. Hoe klein of hoe groot het offer van de vaccinatie is, is echter nog niet bekend. Wat wel bekend is aan nadelige effecten op de korte termijn (een grote verscheidenheid ten opzichte van klassieke vaccinaties), wordt gebagatelliseerd. En dan zijn deze bijwerkingen nog maar voor een klein deel in kaart gebracht.

Niemand zou verplicht moeten zijn of gedwongen moeten worden offers te brengen waarvan hij de gevolgen niet kan overzien, met een voorlichting die minimaal en soms kinderlijk is. De regels van “informed consent” worden in ieder geval met voeten getreden. Over het argument dat je je toch ook kunt laten testen, heb ik hierboven al e.e.a. gezegd. Dit is bovendien niet realistisch wanneer je regelmatig aan het normale leven wilt deelnemen. Dan heb ik het niet zozeer over de kosten (het is in veel landen nog gratis) maar over de tijd en de reiskosten die het met zich meebrengt. Overigens bestaat “gratis” niet, want de kosten van al deze maatregelen worden door de belastingbetaler opgebracht, ook wanneer deze er geen gebruik van wil maken. Als iedereen voor zijn QR code de werkelijke kosten zou moeten betalen, dan zou het enthousiasme waarschijnlijk een stuk kleiner zijn.

Een groot misverstand

Maar er is ook meer fundamentele kritiek op het classificeren van de QR code als discriminatie. De QR-code zou niet discriminerend zijn omdat iedereen wel degelijk gelijk wordt behandeld. De verplichting om een QR-code te tonen, geldt immers voor iedereen. Het is belangrijk om je te realiseren waarom dit niet klopt. Want wat is discriminatie eigenlijk? Artikel 1 van de Grondwet luidt: “Allen die zich in Nederland bevinden, worden in gelijke gevallen gelijk behandeld. Discriminatie wegens godsdienst, levensovertuiging, politieke gezindheid, ras, geslacht of op welke grond dan ook, is niet toegestaan.” Zie ook mijn artikel Een geval van discriminatie.

Ik heb gemerkt dat zelfs het Bureau Discriminatiezaken dit artikel niet goed uitlegt. Als je aan een bepaald soort discriminatie niets wilt doen, is het heel gemakkelijk om te zeggen dat er geen sprake is van gelijke gevallen. Er is immers altijd wel een verschil aan te wijzen tussen de situaties van benadeelden en niet-benadeelden. Maar de kern van de zaak is dat de grond waarop je gediscrimineerd wordt niet hetzelfde kan zijn als het geval waarin je verkeert. Ik zal dit uitleggen.

Ik heb jaren geleden geprobeerd het Bureau Discriminatiezaken in te schakelen voor discriminatie van mijn zoon op grond van een handicap. Zijn handicap vormde voor de school en de inspectie namelijk reden om hem onderwijs te ontzeggen. Nog even los van internationale verdragen over rechten van gehandicapten, werd zelfs het beschikbare geld niet besteed aan een bewezen effectieve vorm van aangepast onderwijs. Het was een duidelijk geval van een “overige” vorm van discriminatie, maar het bureau hield zich liever bezig met bekendere vormen van discriminatie, en dan met name de discriminatie van LHBTIQ+ groepen. Ik dacht even dat ik per ongeluk bij het COC was binnengestapt.

Achteraf denk ik dat men onterecht geen onderscheid maakte tussen “geval” en “grond”. Het geval van mijn zoon was in principe gelijk aan dat van elk ander kind, namelijk “behoefte aan onderwijs”. De grond van de discriminatie was zijn handicap. Maar volgens het bureau was hij door zijn handicap ook een ander “geval”, en daarom zou er geen sprake zijn van discriminatie.

Bij de QR-code gebeurt nu precies hetzelfde. Niet-gevaccineerden zouden een ander geval zijn dan gevaccineerden, want veel gevaarlijker. Afgezien van de vraag of dat zo is, gaat het daar niet om. Het niet-gevaccineerd zijn is de grond van de discriminatie en het geval waarin ze verkeren is gelijk aan die van gevaccineerden, namelijk dat men de bioscoop in wil, of het restaurant. Bovendien is sprake van een gevaarlijke generalisatie. Men doet alsof alle ongevaccineerden gevaarlijk zijn, terwijl dat hooguit geldt voor degenen die geen natuurlijke immuniteit hebben, daadwerkelijk ziek zijn èn niet thuis blijven. En men doet alsof gevaccineerden geen gevaar meer kunnen vormen. Ook dat laatste is aantoonbaar onjuist. De groep die anders behandeld wordt, is dus verkeerd samengesteld. Het is alsof je de criminaliteit wilt aanpakken en je dan alleen richt op mensen van kleur of van een bepaald ras! En dan begrijpen we opeens wel dat er sprake is van discriminatie.

Wanneer een nieuwe vorm van discriminatie opduikt, lijkt er in eerste instantie altijd sprake te moeten zijn van ontkenning. De maatschappelijke schade moet blijkbaar eerst te groot worden, voordat de bevoogding en de discriminatie zichtbaar worden, salonfähig worden en langzaam kunnen worden uitgebannen. De opstellers van de grondwet hadden een vooruitziende blik toen zij de woorden “op welke grond ook” aan artikel 1 toevoegden. Maar blijkbaar vinden de tegenwoordige technocraten en de meeste burgers die graag gezien willen worden als mensen die met hun tijd meegaan, dit moeilijk te begrijpen. Het is natuurlijk veel gemakkelijker om het onmogelijk te maken om bij de politie aangifte te doen van medische discriminatie.

De term medische discriminatie

Ik gebruik hem zelf ook, deze term. Het geeft mooi aan dat er sprake is van een nieuwe vorm van discriminatie. Toch heeft dit ook een nadeel. Zoals we zagen, wordt er helemaal niet gekeken naar iemands daadwerkelijke gezondheid, maar worden een aantal aannames gedaan. In een noodsituatie is dat misschien begrijpelijk, maar inmiddels zou men beter moeten weten. Deze discriminatie is dus op grond van iets anders, namelijk onze mate van gehoorzaamheid en onderwerping aan zowel medische experimenten als de bijbehorende technocratische instrumenten. Ik denk dus dat we een andere omschrijving moeten bedenken, omdat “medische discriminatie” geen erkend of verdedigbaar begrip is. Intussen werd er op medische gronden natuurlijk volop gediscrimineerd, want andere ernstige ziekten werden opeens minder belangrijk geacht (denk aan de vele uitgestelde operaties), maar dat is een ander verhaal.

Conclusie

Zeker omdat er nooit een noodtoestand is afgekondigd (alleen een “tijdelijke” noodwet), de vaccinatiegraad in Nederland al behoorlijk hoog is, gevaccineerden ook besmettelijk kunnen zijn en men bij klachten altijd nog ontmoedigd kan worden (als men zelf niet wegblijft), zou toegang geen enkel probleem mogen zijn. Daarbij komt nog het volgende: Volgens het AD verklaarde Rutte op 4 februari 2020 dat hij zich (ondanks vele vergaderingen, ook in het buitenland) nog nooit had laten testen. Maar dat niet alleen, hij gaf daarbij de “bijzondere uitleg” dat “testen bijster weinig zin heeft als je geen klachten hebt, want dat zou de PCR-test hoe dan ook zinloos maken.” Diezelfde test wordt ons nu opgelegd als een zinvol en verplicht alternatief voor een vaccinatie, bij ieder bezoek dat we willen afleggen aan een restaurant, bioscoop, museum, etc.

Ik kan dan ook alleen concluderen dat er wel degelijk sprake is van discriminatie. Dat men hiermee de grondwet schendt is, net als in het geval van mijn zoon, alleen te verklaren uit onwil om recht te doen. Het vergt een andere inzet van expertise en geld om maatregelen te nemen die echt de volksgezondheid ten goede komen en de grondwet respecteren. Maar waarom zou men dit doen als men ook een technologisch keurslijf kan inzetten waar de bevolking graag in plaatsneemt omdat de meesten een stukje vrijheid hebben teruggekregen? Voor degenen die gevaccineerd zijn, is dit momenteel geen (verdere) opoffering.

En waarom niet de bedrijven en de horeca laten discrimineren zodat men het zelf niet al te openlijk hoeft te doen? Waarom niet gebruik maken van groepsdruk en FOMO? Je kunt je alleen nog afvragen wat het doel is. Hoewel ik daar een afzonderlijk artikel aan zou kunnen wijden, is het eigenlijk wel duidelijk. Als je eenmaal een technologie in handen hebt waarmee je allerlei eisen kunt stellen aan de bevolking, en die redelijk soepel is ingevoerd, meeliftend op een coronacrisis (die dan ook door Klaus Schwab als een unieke kans werd gezien), dan kun je die in de toekomst overal voor gebruiken, dus ook om je macht verder te consolideren. Inderdaad, zoals ze China al hebben gedaan met hun social credit systeem. Willen we daarheen? Misschien is er nog tijd om het tij te keren. Maar dan moeten wel meer mensen (u misschien?) onze overheid ter verantwoording roepen. Laten we in ieder geval niet meedoen aan welke vorm van discriminatie dan ook.